Çalışma Bakanlığı 2018 9. Uluslararası İSG Kongresi

Risk Değerlendirmlerin Saha Kontrol Formları İle Gerçekleştirilmesi

Tahsin ÖZYAMAK

Eğitim Planlama Sistemleri İş Sağlığı ve Güvenliği Danışmanlığı

Kdz. Ereğli/Zonguldak/Türkiye

tozyamak@eps-isg.com[H1]

Tahsin Özyamak
Eğitim Planlama Sistemleri ve İş Sağlığı Güvenliği Danışmanlığı

Risk Değerlendirme Yönetmeliği gereğince bu çalışmanın amacı, “İşletmelerinde yürütülmekte olan iş/ler nedeniyle çalışanların/makinelerin karşılaşabileceği kaza ve meslek hastalığı tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikeler sonucu ortaya çıkabilecek risklerin değerlendirilmesi yöntemini olarak” tanımlamaktır.

İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünün de “Önleme” olarak adlandırmaktadır.

Tehlike sınıfına göre de iş kazası 2-4-6 yılda bir yada

a) Fabrikanın taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.

b) İşletmelerimizde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.

c) Üretim yönteminde değişiklikler olması.

d) İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.

e) Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.

f) Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.

g) İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması.

Durumlarda ortaya çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması göz önünde bulundurularak risk değerlendirmesi tamamen veya kısmen yenilenir der.

İşletmelerdeki uygulamaların ve denetlemelerimizde gördüğümüz o ki; İSG Birimlerinin yeterince oluşmaması, bazı OSGB hizmetlerindeki yetersizlikler, şirket kültürünün oluşmaması gibi çeşitli sebeplerden dolayı Risk Değerlendirme uygulamaları yeterince gerçekleştirilememektedir.

Bu durumdan yasal yaptırımlar, maddi ve manevi olarak çalışma yaşamındaki herkes telafi edilemeyecek zarar görmektedir.

Amaç:

İşletmelerde uygulanan saha kontrolü, kayba ramak kalma, iş kazaları, düzeltici faaliyetlerinin sistematik olarak gerçekleştirilmesi, Risk Değerlendirmelerin güncel tutulması sağlayacak ve iş sağlığı ve güvenliğine katkısının artmasını amaçlanmıştır.

Kapsam:

İşletmelerde gerçekleştirildiğimiz OHSAS 18001 Risk Değerlendirme raporlarının Saha Kontrol Formu uygulaması ile desteği uygulama yapılarak verilerle kontrol edilmiştir. Uygulamalara İşletme Mühendisi, Çalışanlar, İSG Uzmanı ile İşyeri Hekimlerinin katılımları sağlanmıştır.

Sınırlıklar:

Uygulamalarda şirket kültürü ve zaman gerektirdiğinden bazı büyük ölçekli şirketlerde uygulamaya geçilmiştir.

Yöntem:

Saha Kontrol Formunun her proses için ayrı-ayrı hazırlanmaktadır. Formlar İSG Talimatlarındaki maddelerde yer verilen; Bakım pratikleri, İSG Riskleri, Acil Durumlar, Çevre ve Sağlık Uygulamaları birimlerde iş yapış şekline özgü sorular ile kombin edilmesinden oluşmaktadır. Tabloda, olumlu ve olumsuz bulgular adet olarak belirlenerek önce madde daha sonrada genel istatistiksel veri elde edilmektedir Formda belirtilmeyen görüş ve önerilerle ilgili bölümlerde ihtiyaca göre doldurulmaktadır. Kontroller her ay tekrarlanmakta ve katılanların isim ve imzaları alınmaktadır.

Tüm birimlerden gelen verilerle işletme ve ünitelerinde aylık ve yıllık İSG Puanlamaları da çıkartılmaktadır.

İşletme genelinde tamamlanan kontrollerden sonra görülen eksiklikler için Düzeltici Faaliyet açılarak iyileştirmeler sağlanmaktadır.

Saha Kontrol formlarında görülen eksiklikler Risk Değerlendirme Raporuna işlenerek raporun güncel tutulması sağlanmaktadır.

Bulgular:

Mevcut Risk Değerlendirme Rapor uygulamasının tek başına çözüm olmadığı yöneticiler ve İSG Uzmanlarınca ifade edilmektedir. Çalışmaya katılan profesyonellerin İSG Verilerindeki iyileştirmelerin Saha Kontrol Formlarının uygulamasından sonra arttığını belirtişlerdir.

Sonuç:

Bu çalışmanın işletme ve çalışanlardaki önemli katkıları ise;

İş Talimatlarında İSG Uygulamalarına yeterli yer verilemediğinden ayrı bir çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. İSG Talimatları çalışanlar tarafından hazırlandığından sahiplenme ve uygulamada başarı elde edilmiştir.

İSG Talimatları eğitim verilerek imza altına alındığından yasal bir zorunluluğunda kısmen giderilmesine katkı sağlamıştır.

Resimler